Güneş'in doğuş ve batış yönleri
Öğrencilerimize ''En büyük ısı ve ışık kaynağımız nedir?'' sorusunu sorarak Güneş cevabını aldık. Daha sonra ''Güneş her gün aynı şekilde hareket ediyor. Doğuyor ve batıyor. Güneş'in doğduğu ve battığı taraflara bir isim veriyoruz. Güneş'in doğduğu yere doğu, battığı yere ise batı denir. Şimdi Güneş ile ilgili deneyler yapacağız.'' diyerek deneylere geçtik.
DENEY 1: GÜNEŞ KAĞIDI İLE FOTOĞRAF ÇEKELİM
Öncelikle solar kağıdı elimize aldık. Öğrencilerimize elimizdeki kağıdın solar kağıt olduğunu, bu kağıt sayesinde güneş ışığı ile fotoğraf çekebileceğimizi söyledik. Her öğrencimize birer solar kağıt ve keçe hayvan şekli verdik. Şekilleri güneş ışığı alan bir yere, kağıdın üzerinde sabit kalacak şekilde yerleştirdik. ''Arkadaşlar, kağıtlarımız güneş ışığı altında bekleyecekler. Dersimizin sonunda kağıtlara tekrar bakacağız. Bu deneyin değerlendirmesini tüm deneyler sonunda yapacağız.'' dedik ve diğer deneye geçtik.
DENEY 2: GÜNEŞ BATARKEN NEDEN KIZILDIR?
''Şimdi Güneş'in rengiyle ilgili konuşalım. Bugün gelirken Güneş ne renkti?'' sorusunu öğrencilerimize sorduk ve onlardan cevap aldık. Daha sonra onlara, ''Güneş batarken ve doğarken farklı renklerde görünür. Güneş ışınları Dünya'ya gelirken bir yere takılırlar. Bu yerin ismini biliyor musunuz?'' diye sorduk ve öğrencilerimizden ''Atmosfer'' cevabını aldık. Güneş ışınlarının Atmosfer'e takılmasının iyi olduğunu, yakıcı etkisinden bu sayede korunduğumuzu söyledik. Güneş'in renginin tepedeyken sarı, batmaya yakın turuncu, kızıl olduğunu; şimdi bununla ilgili güzel bir deney yapacağımızı söyledik ve deneye geçtik. Sınıfı gruplara ayırdık. Her gruba bir adet parti bardağı verdik. Parti bardaklarının tamamına yakınını su ile doldurduk. Gruptan bir öğrenci, öğretmenin önceden temin ettiği kağıdı bardağın arkasına tuttu. Her gruba bir adet fener verdik. Gruptan bir öğrenci feneri yaktı ve bardağa yukarıdan tuttu. Renk değişimi olup olmadığını gözlemlediler. Feneri gruptaki başka öğrenciye verildik. Bu öğrenci feneri bardağın ortasına tuttu. Işığı bardaktan geçip arkadaki kağıda vuracak şekilde tuttuk. ''Şimdi herkes ışığı arkadaki beyaz kağıtta görebiliyor mu?'' diye sorduktan sonra gerekli cevabı aldık. Daha sonra her grubun bardağına yarım kaşık süt tozu koyduk. Biraz bekledik. Önce süt tozları yavaş yavaş aşağıya indi, toz tamamen aşağıya inince renk değişimi olmadı. Tüm grupları teker teker gezdik. Gezerken renk değişimi olup olmadığını sorduk. Konu ile ilgili cevapları aldık. Daha sonra öğrencilerimize kağıtlarda meydana gelen renk değişiminin nedenini sorduk. Buna süt tozunun neden olduğunu söylediler. Gerçekte gökyüzünde bulutlar, bulutlar haricinde de milyonlarca toz parçacığı olduğunu, bu toz parçacıklarının Güneş ışıkları ile aramıza girip Güneş ışıklarını kırmızı ya da sarı şekilde görmemize neden olduğunu söyledik. Deneyi sonlandırdık.
1. Deneyin Değerlendirilmesi: Her gruba su dolu bir kap ve birer tane pens verdik. Herkesten solar kağıdını havaya kaldırıp göstermesini, nasıl bir değişim olduğunu söylemesini istedik. Herkes kağıdını pens ile tutup suya batırıp çıkardı. Böylece şekil sabitlenmiş oldu. Daha sonra öğrencilerimiz solar kağıtlarını Eğlenceli Bilim poşetlerine koydular. Kağıt kuruduğunda hayvan şekli korunmuş oldu.
Öğrencilerimize kağıtlarımızın özel olduğunu, Güneş ışığına maruz kaldıklarında üzerlerinde hangi şekil varsa o şeklin izinin çıktığını söyledik. Ancak suya daldırılıp çıkarılmazsa izin bir süre sonra yok olacağını söyleyerek deneyi sonlandırdık.
29 Kasım 2017